Հարցազրույց Շիրակի մարզպետ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻ հետ:
— Պարոն մարզպետ, շուրջ 8 ամիս է, ինչ պաշտոնավարում եք: Լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ այն դիտարկմանը, թե արդյո՞ք մեծ ռիսկ չէ սոցիալական ծանր հարցերով խտացված Շիրակի մարզի ղեկավարությունը ստանձնելը, Դուք պատասխանեցիք, որ առաջարկն ընդունելը Ձեզ հեշտ չի տրվել, որ փորձելու եք առաջնահերթ սառեցված հարցերը բարձրացնել, նոր սկիզբ տալ։ Հիմա՝ հետահայաց, ի՞նչ կասեք:
— Շատ ուրախ եմ, որ ինձ ընձեռնվել է հնարավորություն և պատիվ՝ ղեկավարելու Շիրակի մարզը, որովհետև համոզված եմ, ՀՀ յուրաքանչյուր քաղաքացու համար պատիվ է ծառայել Հայրենիքին: Սա մի յուրահատուկ ծառայություն է, որ քո ունակություններով, գիտելիքներով և քո հնարավորություններով փորձում ես լուծել խնդիրներ, որոնք ծառացած են մարզի առջև: Այո, մենք շատ ծանր ժամանակներ ենք անցել. COVID-19, պատերազմ, հետպատերազմյան շրջան, ԱԺ ընտրություններ, տարբեր իրավիճակներ, և մարզում կային խնդիրներ, որոնք ես ժառանգել էի, որոնք պահանջում են երկարաժամկետ լուծումներ: Կարծում եմ, ժամկետներ սահմանելով, մենք շուտով կունենանք շատ խնդիրների լուծումները: Կառավարությունը ներկայացրել է ամբիցիոզ, իրատեսական ծրագիր, և մենք լծված ենք այն իրականացնելու:
— Կային խնդիրներ, որոնք տարիներով կուտակվել էին, ավելին՝ դրանց գումարվեցին նորերը: Դուք այդ խնդիրներից ո՞րը կհամարեք առաջնահերթ:
— Այս պահին ունենք շա՜տ մեծ կադրային վակուում: Այս խնդիրը չի ծագել երեկ կամ այսօր: Այն չէր ծագի, եթե մի 10-15 տարի առաջ ուշադրություն դարձվեր այն մասնագիտությունների և կադրերի զարգացմանը, որոնք անհրաժեշտ են այսօր: Եվ, եթե չենք ուզում 5, 10 տարի հետո ունենալ նույն խնդիրները, ապա այսօր պետք է մեծ ուշադրություն դարձնել կրթությանը: Խոսել քաղաքացիների, ուսանողների հետ, բացատրել, որ ավելի լավ կլինի ընտրել այն մասնագիտությունները, որոնց բացը կա մարզում, Գյումրիում, և մասնագիտությունը ձեռք բերելով, ինչ-որ ժամանակ հետո այն ծառայեցնել մարզին: Այսօր շատ ներդրողներ, բիզնեսմեններ առաջին հերթին նայում են՝ կադրեր կա՞ն: Մի իրականություն կա, որ պետք է ընդունենք. մենք այլևս չենք ապրում խորհրդային հասարակարգում, որտեղ քաղաքացու կյանքն ապահովագրված էր, ապագան կանխորոշված, ուներ սոցիալական երաշխիքներ: Հիմա մենք այլ հասարակարգում ենք, պետք է առերեսվենք այն իրականության հետ, որ որոշումներ կայացնելն ու կարիերա ստեղծելը բացառապես մեր ձեռքերում է:
— Բայց չե՞ք գտնում, որ կրթության ուղղություններն ու տրամագծերը փոխելը գլոբալ լուծումներով են հնարավոր… պետական մակարդակով:
— Ոչ միայն: Այսօր բազմաթիվ միջոցներ և հնարավորություններ կան, որպեսզի մարդը սովորի նոր մասնագիտություն, որակավորումների մասնակցի՝ խորացնելով մասնագիտական գիտելիքները, պետք է շարունակական կրթության ուղով գնալ, զարգանալ, որպեսզի համապատասխանես տվյալ ժամանակահատվածին:
— Եթե բալային սանդղակով դիտարկենք, ապա ինչպե՞ս կգնահատեք Շիրակի մարզի կրթական ոլորտը:
— Ես չէի ուզենա վարկանիշային սանդղակով դիտարկել այն… Տեսեք, Գյումրին հարուստ է իր բարձրագույն կրթական հաստատություններով: Բայց այսօր ուսանողությունը, կարելի է ասել, մոլորության մեջ է՝ ավարտելուց հետո ի՞նչ է անելու: Չունի մոտիվացիա, չգիտի, եթե լավ սովորի, լավ գիտելիքներ ձեռք բերի, ապա աշխատաշուկայում արդյո՞ք պահանջարկ կունենա: Դեսպանների հետ եմ հանդիպում, խոսում ենք ներդրումներից, հարցեր են հնչում, թե արդյո՞ք մենք հարուստ ենք կադրերով: Ի՞նչ ասես. կարող է համոզելու համար՝ քաղաքիդ, մարզիդ պատիվը պահես, շահերը պաշտպանես, ներկայացնես պոտենցիալ ներուժը՝ ներդրումներ գրավելու համար, բայց իրականում մենք լուրջ մասնագետների կարիքն ունենք: Այսօր բիզնեսմենը պատրաստ է մեծ ծախսեր անել ու լավ կադրեր պատրաստել, քան լոգիստիկ ծախսեր անել: Լավ կադրեր ունենալու դեպքում ներդրողների համար առավել գրավիչ միջավայր կստեղծվի:
— Լոգիստիկ ասեցիք, հիշեցի, որ իսրայելական մի ընկերություն ուզում էր նման կենտրոն հիմնել այստեղ, ինչը մեծ թվով աշխատատեղերի հարց կլուծեր. ինչո՞ւ չեղավ, կառավարությունը պետք է պատասխաներ:
— Լոգիստիկ կենտրոն հիմա էլ են ուզում հիմնել, ասենք, օդանավակայանի տարածքում: Այն, որ Շիրակի մարզն ունի լոգիստիկ մեծ հնարավորություն՝ դա փաստ է, բայց նաև հանգում են այն խնդրին, որ անհրաժեշտ կադրերի պակաս կա: Պատկերացրեք մի իրավիճակ, որ նման կենտրոն է ստեղծվում, բայց կադրերը ստիպված այլ տեղերից են բերում, ու մենք մնում ենք նույն վիճակում… Դուք նշեցիք իսրայելական ընկերության մասին, ես հիշեցի, երբ Իսրայելում էի, նկատեցի, որ սպասարկման ոլորտում հիմնականում ուսանողներ են աշխատում ու դա այնքանով պարտադիր է, որքանով այդ երկրում երկսեռ զինվորական պարտականությունը: Այսինքն, ուսանողը առաջին կուրսից պարտադիր որևէ տեղ պիտի աշխատի: Սա ազգային ներքին մշակույթի մի կողմն է: Որքանով էլ ես կողմ եմ մեր ավանդապահական արժեքներին, համոզված եմ, որ ես էլ՝ որպես ծնող, իմ ուսանող երեխային կպահեմ, բայց մենք դրանով վնասում ենք նրա ինքնությանը, անհատի ձևավորմանը…
— Ինքնապաշտպանական բնազդը կդրդի, որ նա կարողանա ինքնադրսևորվել:
— Այո, և այն կսովորեցնի, որպեսզի ուսանողն իր վրա աշխատի, ինքնակրթվի, շարունակական կրթությամբ մասնագիտական բարձր որակավորում ձեռք բերի, որպեսզի հետագայում բարձր աշխատավարձով, պահանջված կադր համարվի: Այսօր մեզ ոչ մեկը փաթեթավորած, անվտանգ ու զարգացած երկիր նվեր չի տա, մենք ինքներս պիտի կերտենք այն, օգտագործելով մեր ողջ պոտենցիալը:
— Մարզպետի աշխատանքում կա՞ն այնպիսի խնդիրներ, որոնց հետ նա ամենաքիչը կուզենար առնչվել:
— Իրավունք չունեմ այդպես մտածելու: Պետական ծառայող եմ, և այն խնդիրները, որոնք ունի Հայաստանը, բոլորը մերն են:
— Մյուս ոլորտը, որին կուզենայի անդրադառնայիք՝ գյուղատնտեսությունն է… Հարցս այսպես ձևակերպեմ՝ ի՞նչ անել, որպեսզի մեր գյուղերն էլ լինեն եվրոպականների նման:
— Վերևում ներկայացրած կրթության փոփոխությունը գյուղից հեռու չի: Գյուղում ապրողը պետք է կրթվի գյուղատնտեսության մեջ նորարարություններին ընդառաջ գնալով: Ե՛վ անասնապահությունը, և՛ գյուղատնտեսությունը հնարավոր է մեծ քայլով առաջ տանել, եթե մեր տնտեսվարողները ինքնակրթվեն, ուսումնասիրեն, ընդօրինակեն: Ես Ձեզ հավատացնում եմ, եթե այսօր լուրջ փոփոխությունների չգնանք, ապա 30 տարի էլի նույն խոսակցությունը կունենանք: Թե չէ՝ վարկ վերցնելով, խոտ աճեցնելով հո չի՞ զարգանա գյուղատնտեսությունը: Փառք Աստծո, այսօր կա համացանց, որտեղ ամեն ինչի պատասխանը կարող ես գտնել, իմանալ նորարարություններից: Յուրաքանչյուրս՝ ես, Դուք, մյուսը, եթե իր մեջ ուժ գտնի հասկանալու՝ ուր ենք գնում, ապա երկիրը կզարգանա:
— Անցնելով պետական ծառայողի ուղի. Ձեզ համար ապաքաղաքական շրջա՞նն էր գերադասելի, բժշկի մասնագիտությու՞նն էր գերադասելի շրջան, թե՞…
— Պաթոս չէր, երբ ասում էի, ինձ համար մեծ պատիվ է ստանձնելու պետական ծառայողի պաշտոնը: Բայց այդ հարցին լիարժեք պատասխանելու համար, իմ կարծիքով, տարիների անցած փորձ է անհրաժեշտ: