Նա դեռահասության տարիներից երազկոտ էր, սիրում էր կյանքը, իր գյուղի զմրուխտափայլ բնությունը, երազանքին անձնատուր եղած ապրում էր հույսով ու հավատով: Պարմանուհին մեծացավ, թևակոխեց կյանքի նոր փուլ, հրաշալի ապագայի ակնկալիքով որոշեց բարձրագույն կրթություն ստանալ քաղաքում…

Դիրքերից եկել էինք տուն՝ հերթափոխի պատրաստվելու: Շտաբում քննարկում էինք հնարավոր գործողութունների սխեման: Մեկ էլ խաբար եկավ, թե Գյումրիի երկաթ գծի կայարանում կասկածելի ինչ-որ մեկը կա՝ հնարավոր է թուրք է: Գնացինք… Ու ինչ տեսնենք. մի անչափահաս տղա, մոտ 13-14 տարեկան, նորմալ ֆիզիկական տվյալներով, խուսափողական շարժ ու ձևով ման է գալիս: Մոտեցանք, հարց տվեցինք:

Ամուսնությունից հետո նրա բնավորության այդ գիծն առավել անտանելի դարձավ: Անվերջ զանգում էր աշխատավայր, ճշտում` տեղո՞ւմ եմ, թե` ոչ: Արդեն ինֆարկտի էի հասնում նրա ձայնից, օրը մի քանի անգամ զանգում էր ու հարցնում. «Ո՞ւր ես»:

Որքան էին թունավորում Ռուզանի կյանքը, դա արդեն մենք գիտեինք՝ նրա մտերիմները, ում մոտ նա շատ հազվադեպ էր բացում սիրտը: Նա ոչ թե ինքնամփոփ էր կամ գաղտնապահ, այլ հակառակը՝ սրտաբաց, կենսուրախ, բայց երբ խոսքը հասնում էր երեխային, ասես փակվում էր:
Սկզբնական շրջանում սկեսուրն ու բարեկամները այնքան հոգին հանեցին «Ինչի երեխա չեք ունենում» հարցով, որ Մերուժը մի օր վերցրեց Ռուզանին ու հեռացավ Ռուսաստան:

Մեր ամուսնական համատեղ մեկ տարվա ընթացքում նրա կողմից ոչ մի ուշադրություն չտեսա, ոչ մի հոգատարություն, փոխըմբռնման մասին ընդհանրապես չեմ ուզում խոսել, իսկ ճաշակներս այնքան տարբեր էին, որ կիլոմետրերով էր չափվում: Նա իր նման մի քանի ընկերների հետ (ռաբիս ճաշակի), ամեն օր մեր տանն էին հավաքվում, կերուխում անում…

Բացարձակ ներդաշնակ չէին իրար հետ, բայց բացառիկ հատկություն ունեին վեճերն արագ մոռանալու։ Մենակ մայիսի 9-ին չէին վիճում. պապս Բեռլին հասած մարդ էր ու տատս 1945-ից հետո անվերապահորեն ընդունել է՝ ամուսինը հերոս է, օրը՝ տոնական, վիճելն՝ արգելված։ Բայց այս կանոնակարգը միայն մայիսի 9-ի համար էր…

Ես աշխատատեղից աշխատատեղ էի տեղափոխվում, վարձով՝ տնից-տուն: Ընթացքում մի քանի անգամ կապվել էի տատիկիս հետ, նրան պատմել ամեն ինչ: Պարզվում է, նա իմ հարցով լուրջ կոնֆլիկտներ էր ունեցել մորս հետ: Իսկ որոշ ժամանակ անց տատիս հարևանն ինձ զանգահարեց ու հայտնեց, որ խեղճ կինը դարդից մահացել է: Ես ինձ զգում էի՝ ասես այն փորձաքարը, որին կամ Աստված, կամ սատանան պիտի հաղթեր…

Իր պահվածքով կարծես ուզում էր հասկացնել՝ «Փող աշխատողը ես եմ, ինչ ուզեմ՝ կանեմ»: Անգամ ծնողներիս, որոնք նեղ պահերին այնքան օգնել էին մեզ, իր վերաբերմունքով արգելում էր գալ մեր տուն, ինձ երեսով էր տալիս, թե ծնողներս իր վզին են նստած, գալիս են, ուտում-խմում, գնում: Որպեսզի տանը մշտապես վեճեր չծագեին, մերոնց հասկացրեցի՝ քիչ գան մեզ հյուր: Բայց ահավորը հետո պիտի պարզվեր…